VENEDİK BİENALİ 18. ULUSLARARASI MİMARLIK SERGİSİ TÜRKİYE PAVYONU AÇILDI

Venedik Bienali 18. Uluslararası Mimarlık Sergisi Türkiye Pavyonu açıldı. Türkiye Pavyonu’nda, küratörlüğünü Sevince Bayrak ve Oral Göktaş’ın üstlendiği Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi adlı proje sergileniyor.

Dünyanın en önemli mimarlık etkinliklerinden Venedik Bienali 18. Uluslararası Mimarlık Sergisi 20 Mayıs’ta kapılarını açıyor. Venedik Mimarlık Bienali Türkiye Pavyonunda bu yıl, küratörlüğünü Sevince Bayrak ve Oral Göktaş’ın üstlendiği Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi adlı proje yer alıyor.

Atıl binaları yıkmak ya da kaderine terk etmek yerine, onların hikâyelerini dinlemeyi ve anlamayı öneren Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi projesi, odağına mevcut olanı dönüştürmeyi alıyor. Mimarlık dünyasındaki köklü değişimler, yapay zekâ, robotlar gibi yeni teknolojilerin yardımıyla, Türkiye Pavyonu’nda bu dönüşüme dair araştırmalar sergiliyor ve umut dolu öneriler getiriyor.

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) koordinasyonunda düzenlenen Türkiye Pavyonu, TC Dışişleri Bakanlığı himayesinde, TC Kültür ve Turizm Bakanlığı katkılarıyla, Schüco Türkiye ve VitrA eş sponsorluğunda gerçekleştiriliyor. Türk Hava Yolları, havayolu partneri olarak destek veriyor. Türkiye Pavyonu, 26 Kasım tarihine kadar açık kalacak.

Venedik Bienali 18. Uluslararası Mimarlık Sergisi Türkiye Pavyonu Açılışı

Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi projesine ev sahipliği yapan Türkiye Pavyonu’nun resmi açılışı, küratörler Sevince Bayrak ve Oral Göktaş’ın katılımıyla 18 Mayıs Perşembe günü gerçekleştirildi.

Türkiye Pavyonu’nun açılışına İKSV Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı ile Türkiye Pavyonu eş sponsorları Schüco Türkiye Genel Müdürü Can Eren ve VitrA adına Eczacıbaşı Yapı Gereçleri CEO’su Özgen Özkan katıldı.

Açılışa TC Roma Büyükelçisi Ömer Gücük, TC Milano Başkonsolosu Mehmet Özöktem, TC Vatikan Büyükelçisi Ufuk Ulutaş, Roma Kültür ve Tanıtım Müşaviri Haluk Söner ve Milano Ticaret Ataşesi Ahmet Erkan Çetinkayış ile birlikte Türkiye’den ve uluslararası mimarlık, sanat ve akademi dünyasından pek çok önemli isim katıldı.

Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi 

Proje ilhamını Elizabeth Fisher’ın Evrimin Çuval Teorisi ve bu kuramı edebiyata uyarlayan Ursula K. Le Guin’in Kurgunun Çuval Teorisi metinlerinden alıyor.

Fisher, insanlara ait ilk kültürel aracın, sanılanın aksine, sivri ve keskin av araçları yerine içinde sebzelerin taşındığı bir çuval olabileceğini iddia ediyor. Le Guin, Fisher’ın bu düşüncesini kurmacaya uyarlayarak, kahraman olmayan sıradan karakterlerin, hayatı bütün inis¸ çıkışlarıyla yaşadığı sürükleyici hikâyeler anlatıyor.

Türkiye için çok kritik bir dönemde gerçekleştirilen Hayalet Hikâyeleri: Mimarlığın Çuval Teorisi, Le Guin’in kurgusunun mimarlıktaki izlerini sürüyor ve kahraman yapıların başarı öyküleri yerine terk edilmiş¸ yapıların hikâyelerini dinlemeyi öneriyor.  

Proje kapsamında yapılan bir açık çağrıyla Türkiye genelinde çok sayıda âtıl kalmış bina belgelenerek kolektif bir arşiv oluşturuldu. Küratörler bu yapıları Lesley Lokko’nun bienal için önerdiği tema olan “geleceğin laboratuvarı” ile de ilişkilendiriyor.

Sergi tasarımı iki ana bölümden oluşuyor: Bulut ve Tezgâh. Bulut, Aralık 2022'de yapılan açık çağrıyla toplanan kullanılmayan gökdelenler, oteller, okullar, hastaneler, restoranlar ve sosyal tesislerden oluşan Hayalet Hika^yeleri seçkisini içeriyor.

Tezgâh ise küratörlerin hazırladığı Mimarlığın Çuval Teorisi için Bir Manifesto’nun on beş maddesine referans veren on beş masadan oluşuyor.

Hikâye, Teori, Bağımlılık, Hayaletler, Entropi, Son Kullanma Tarihi, Neden Yıkıyoruz?, Olay Yeri İnceleme, Concrescere, Tamir Dükkânı, Venedik Tüzüğü-Dönüştürülmüş, Mevcuttan Öğrenmek, Test Sürüşü, Dönüştürenler ve Havuz başlıklarından oluşan manifesto metninin tamamına bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz. 

Kitap

Sevince Bayrak ve Oral Göktaş tarafından hazırlanan kitap, açık çağrı ile toplanan hayalet hikâyelerinden örnekleri, sergi tasarımını ve Sevince Bayrak’ın manifesto maddelerinden yola çıkarak yazdığı metni içeriyor. Kitabın tasarımı, projenin grafik tasarımından da sorumlu olan Esen Karol’a ait.

Kitabın İngilizce cildi Venedik Mimarlık Bienali’nin mağazalarından, ListLab yayınlarından ve ListLab’in anlaşmalı tedarikçilerinden bulunabilir.  Kitabın Türkçesi Yem Kitabevi başta olmak üzere seçili kitabevlerinden satışa sunuldu.

Kitaplar İKSV’nin çevrimiçi mağazası magaza.iksv.org’dan temin edilebilir.

Türkiye Pavyonu hakkında

Küratörler: Sevince Bayrak, Oral Göktas¸

Proje Ekibi: Aysima Akın, Kevser Reyyan Dogˆan, Merve Akdogˆan

Aras¸tırma Ekibi: Doğu Tonkur, Taylan Tosun

Aras¸tırma Asistanları: Berke S¸evketogˆlu, Hatice Bahar Çoklar, Duygu Saygı

Sergi Tasarımı: SO? Mimarlık ve Fikriyat

Grafik Tasarım: Esen Karol

Yazılımcı: Özhan Binici

Türkiye Pavyonu, İKSV’nin girişimi ve 21 destekçinin katkılarıyla, Arsenale’deki Sale d’Armi binasında 20 yıllığına kiralanan mekânda yer alıyor.

Türkiye Pavyonu Seçici Kurulu Aslı Çiçek, Prof. Dr. Ayşen Savaş, Neyran Turan, Han Tümertekin ve Ertuğ Uçar’dan oluşuyor.