KUŞLARIN GÖÇÜ

Gezegenimizde bizim dışımızdaki canlı-cansız varlıklarla, başka türlerle, mikroorganizmalarla, birlikte yaşıyoruz. Eylemlerimizin, kararlarımızın, yaşam şeklimizin, inşa ettiklerimizin, sorumluluğunu bütün bu ekosistemle birlikte üstleniyoruz. Birlikte nasıl yaşayacağımız üzerine düşünmek bu sorumluluğun önemli bir parçası…

 

Hayvanların göç rotaları, gezegenin döngüsü, doğanın dengesi için hayati önem taşıyor. Ve biz insanların kurduğu, inşa ettiği yaşam alanları bu göç yollarının tam ortasında yer alıyor. Doğa felaketleri, iklim krizi ve çevre sorunları aciliyet kazandıkça, bu gibi konular üzerine yeniden düşünüp, çözümler geliştirmeye çalışmak önemli.  

 

Geçtiğimiz günlerde Silivri sahilinde her yıl nisan-mayıs aylarında durak olarak buraya gelen kerkenezlerin ve bazı göçmen kuşların göç yolları üzerinde yuva yaptığı falezler heyelanı önlemek amacıyla çelik ağlarla kaplandı. Kuşların ağlara takıldığının fark edilmesi üzerine ağların bir kısmında belirli çapta delikler açılarak kuşlar kurtarılmaya çalışıldı. Yetkililer deliklerin büyüklüğünün yetersiz kalması halinde sayılarının ve çaplarının artırılabileceğini bildirdiler. 

 

Kuş gözlem uzmanları, yüzlerce kuş türünün üreme amacıyla geldikleri ve göç rotalarında olan yerleşim yerlerinde tel örgü gibi uygulamalardan vazgeçilip, daha farklı çözümler üretilmesi gerektiğini ifade ediyorlar. İstanbul bu bağlamda yırtıcı türlerinin, ötücü kuşların ve su kuşlarının yılın farklı zamanlarında gerçekleşen göç rotasında önemli bir durak. Ve aslında özellikle ulaşım alanında kentte gerçekleştirilen büyük ölçekli, ‘mega’ projelerle ilgili süreçlerde bu, dikkate alınması gereken bir durum olarak öne çıkıyor. Zira farklı türdeki göçmen kuşların her yıl bu yolculuklarını tamamlamaları hem kendi türlerinin devamlılığı hem de doğa döngüsünün sürdürülebilirliği ve dengesi için hayati önem taşıyor. Uzmanların altını çizdiği üzere, pek çok tür için bu kent Afrika’dan başlayan ve Kuzey ülkelerine devam eden rota üzerindeki tek üreme noktası. Kentin iklimi, jeopolojik yapısı ve Marmara Denizi’yle Boğaz kaynaklı biyolojik çeşitliliği içinde barındıran konumu bunda önemli bir etken. 

 

Bu farkındalıkla, olumlu girişimler de hayata geçiyor. Trakya Elektrik Dağıtım AŞ tarafından, dağıtım sisteminin kuşlar üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılmasına yönelik çeşitli yöntemlerin araştırılması için başlatılan proje sonucu, kuşların göç yollarına elektrik hattı yapılmamasına ve mevcut hatlara izolatör kılıflar takılmasına karar verildi. Proje kapsamında Edirne ve çevresinde, Istıranca Dağları, İğneada, Demirköy civarında gözlem sahaları belirlendi. Sonucunda havai hatların doğal yaşam üzerindeki etkilerinin en aza indirilmesine yönelik metotlarla çevreye duyarlı dağıtım sistemi üzerine çalışılması amaçlanıyor. Bunun yanı sıra projenin hedefleri arasında, kuşların tünemesi için yeni tasarımların araştırılması, kuşlara alternatif tüneme yerlerinin yaratılması, izolatör ve iletken kılıflarının kullanımı, alternatif güzergâh ve kablo tesisi seçeneklerinin analizi, kuşkonmaz benzeri aparatların yetersiz kaldığı yönlerin bertaraf edilmesi amacıyla bölgesel kuş türlerine uygun çözüm metotlarının geliştirilmesi yer alıyor (kaynak: yesilodak.com)