İÇERDE ÇOCUK VAR!

Nord Mimarlık - Tasarım ile "İçerde Çocuk Var" sosyal sorumluluk projesi kapsamında, kadın cezaevlerinde anneleriyle yaşayan çocuklar için yeniledikleri anaokulları üzerine konuştuk.

Öncelikle, "İçerde Çocuk Var" projesinden biraz bahseder misiniz?

"İçerde Çocuk Var" sosyal sorumluluk projesi, Türkiye Çocuklara Yeniden Özgürlük Vakfı kapsamında, cezaevlerinde anneleriyle birlikte yaşamlarını sürdüren 0-6 yaş grubu çocukların, her çocukla eşit eğitim alma hakkına sahip olabilmeleri için geliştirilen bir proje. Bu kapsamda kadın ya da karma cezaevlerinde bulunan mevcut anaokulu yapılarının dönüştürülmesi, günümüz koşullarında eğitime uygun hale getirilmesi ve gerekli koşullarda yeni bir eğitim yapısıyla bu katkının sağlanması planlanıyor. Vakıf bu süreci farklı niteliklerdeki bağışlar üzerinden ilerletiyor. Bu bağış, SMS atarak ya da oyuncak, kitap gibi eğitim araçları yardımıyla da olabiliyor. Tabii bir de sponsorlar var. Buna ek olarak mimari üretimler için yüklenici firma, malzeme, taşeron gibi konularda da ayrı sponsorlar var. Tüm bu süreç kendi içerisinde ayrıca bir toplumsal farkındalık yaratmış oluyor.

Türkiye Çocuklara Yeniden Özgürlük Vakfı ile yolunuz nasıl kesişti?

Tamamen rastlantısal bir şekilde, "İçerde Çocuk Var" projesinde gönüllü olan bir arkadaşımız vasıtasıyla projeden haberdar olduk. Projenin çocuklar özelinde olması bizi çok etkiledi. Hatta aile bireylerinin neden olduğu sonuçlar doğrultusunda hayatlarına cezaevlerinde devam eden çocukların varlığı, bu sosyal sorumluluk projesindeki en can alıcı vurgulardan biriydi. Bu konuda biz de katkı sağlamak istedik; böylesine masum ve geliştirici tavırda ele alınan bir projeye destek olmak bizim için çok anlamlıydı. Biz çocukluğumuzda "Uçurtmayı Vurmasınlar" filmini tekrar tekrar izleyerek büyüdük. Bu filmin, özellikle bizim jenerasyonda büyük bir etkisi var. Projeden haberdar olduğumuzda aklımıza gelen ilk şey bu film oldu. Belki de bu sayede durumu daha da içselleştirebildik. Ve cezaevlerinin şartlarına uygun olarak orada yaşamak zorunda kalan çocukların kendilerini ait hissedebilecekleri mekanlar tasarlama fikriyle yola çıktık.

İlk anaokulunu Bakırköy Kapalı Kadın Cezaevi için tasarladınız. Sırada hangi cezaevleri var?

Proje, Bakırköy'den başlayarak Türkiye'deki 8 kadın cezaevinde anneleriyle birlikte yaşayan çocukların hepsi için gelişimlerine uygun imkanlara sahip sosyal yaşam alanları yaratmayı hedefliyor. Bu doğrultuda projenin 2. durağı Gebze ve sonrasında ise Sivas, Kocaeli, Samsun, Denizli ve Adana olacak.

Konu çocuk olunca süreç biraz hassaslaşıyor. Bu bağlamda tasarım sürecinde öncelikleriniz neler oldu?

"İçerde Çocuk Var" sosyal sorumluluk projesi kapsamında tasarlanan ilk anaokulu, Bakırköy Kapalı Kadın Cezaevi içerisindeki Adalet Anaokulu oldu. Proje kapsamında mevcut yapı yeniden ele alınarak, çocuklara daha iyi şartlarda eğitim verilebilecek bir yapıya dönüştürüldü. Mevcut yapının cezaevi içerisindeki girişe yakın ve açık konumu, çocukların daha kontrollü, korunaklı ve dışarıdan gelecek müdahaleye kapalı zaman geçirebilmeleri için sınırlı bir hale getirildi. Yapı, metal çit sistemi kullanılarak ön ve arka bahçeleriyle birlikte cezaevi girişinden koparıldı; yapıya yaklaşımda yeni bir giriş tarif edildi. Bu sayede anaokulu yapısının kendi özel sınırları belirlenmiş oldu. Ön bahçe, çocukların açık havada eğitimlerine devam edebilecekleri, sosyalleşebilecekleri ve çimlerde koşup oynayabilecekleri şekilde düzenlendi. Oldukça eğimli olan ön bahçenin eğimi korundu ve yer yer decklerden oluşan platformlar tasarlandı. Ayrıca bu platformlar belirli yerlerde konumlandırılarak yeşil alanlarla da bağlantılı hale getirildi. Adalet Anaokulu'nda; sosyal sorumluluk projesi kapsamındaki cezaevi algısından sıyrılarak, çocuk ve "çocuğun eğlenerek, etkileşime girerek, sosyalleşerek, kendini mekana ait hissederek öğrenebilmesi" fikri merkeze alınarak, birçok danışman eşliğinde ana tasarım kararları geliştirildi. Çok yönlü ele alınan iç mekan yüzeylerinin ve donatılarının, çocukların eğitim süresinde keyif alarak ellerinden düşürmeyecekleri oyuncaklarına ek olarak mekanın kendisini deneyimleyerek kendi oyunlarını istedikleri şekilde tarif edebilecekleri birer araç olması hedeflendi.