SÖZ “DEĞİŞİMİN” MİMARLARINDA

Son yılların üretken isimlerinden küratör Beatrice Galilee ve Diego Marroquin tarafından tasarım ve mimarlık alanlarında yeni bir söylem üretmek üzere bir platform olarak kurulan “The World Around” çalışmalarına 2020 yılında başladı. Yıllık olarak gerçekleştirilen ve her seferinde kritik başlıklar üzerine mimarlık ve ilişkili olduğu sosyal, ekonomik, politik ve toplumsal, çevresel alanlardan uzmanlarının konuştuğu The World Around Summit 2022 programı ise geçtiğimiz ay gerçekleşti.  

The World Around, etki alanı yüksek çeşitli içerik ve programlar yoluyla mimarlık ve tasarım alanında üretim yapan profesyonelleri ve düşünürleri çeşitlilik temelli uluslararası bir ağ üzerinden birleştirme niyetiyle yola çıkan bir girişim. Dolayısıyla farklı ölçeklerdeki çeşitli programlarından en kapsamlısı olan yıllık konferans bu amacı karşılamak üzere, endüstrinin küresel yansıması yüksek olan sıcak, güncel meselelerine odaklanıyor.

Bu doğrultuda bu yılın zirvesinin odağında gezegenin karşı karşıya olduğu iklim krizinin yarattığı aciliyet durumu ve buna yönelik olarak dünyamızı yeniden düşünmeye, ilerici, yapıcı, küresel ve disiplinler arası öneriler tasarlamaya duyulan ihtiyaç yer alıyordu. Dünyanın pek çok farklı noktasından davet edilen konuşmacılar tasarım ve mimarlığın bugünü, yakın geleceği ve sonrası üzerine, mekânsal ve çevresel uygulama alanlarında mevcut ve gelişmekte olan projelerini, çalışmalarını ve araştırmalarını paylaştılar ve tartışmaya açtılar.

Ocak 2020 ve 2021’de pandemi gölgesinde gerçekleşen ilk iki etkinlik sonrasında bu yılki program bir kısım fiziksel katılıma açık olarak 5 Şubat günü Het Nieuwe Instituut iş birliğinde Guggenheim Museum’da (NYC) düzenlendi.

Bu yılki zirvenin tüm oturum başlıkları, mimar Paulo Tavares'in “Ağaçlar, Palmiyeler, Üzümler ve Diğer Mimari Anıtlar / Trees, Palms, Vines, and Other Architectural Monuments” başlıklı yıllardır süregelen bir araştırmaya dayanıyordu. Ve, kolonileşme ve iklim değişikliği arasındaki asırlık ilişkiyi tartışmak, alternatif anlatıları görmenin yollarını paylaşmak ve 20. yüzyıl koruma modellerine heyecan verici alternatifler sunmak için tasarım stratejileri ve tekniklerini kullanmak üzerine kuruluydu..

Bunun üzerinden isimlendirilen programın ilk bölümünün başlığı “Okullar, Hikayeler ve Diğer Değişim Ajanları / Schools, Sneakers, Stories and Other Agents of Change” idi. Ve bu bölüm “değişim”i harekete geçiren ve yaygınlaştıran isimlere ve topluluklara ayrılmıştı. Bu gruptaki mimarlar, akademisyenler ve tasarımcılar, göçmen işçiler, evsiz yaşayan insanlar, yeni kurulan işletmeler, dijital platformlar, eğitim forumları gibi çalışma yürüttükleri topluluklarda değişimi hızlandırmak için akademiyi, editöryel çalışmaları ve tasarımı kullanarak gelecek hakkında yeni düşünme yolları sunan isimler olarak dikkat çektiler. Bu bölümde konuşmacılar arasında yer alan Lesley Lokko Afrika Gelecek Enstitüsü çalışmalarını, Formafantasma Cambio projesini, Ursula Biemann Forest Mind isimli video enstalasyonunu paylaştılar.

Programın ikinci bölümü “Buz, Taş, Kum ve Diğer Arşivler / Ice, Stone, Sand and Other Archieves” başlığını taşıyordu. Bu bölümünde ise odakta, arşivler, kalıcı uygulamalara imza atan mimar, tasarımcı, düşünür ve sanatçılar yer alıyordu. Mimarlığın geçmişini inceleyen, binlerce ve milyonlarca yıllık eserleri, yapı kaynağını, malzemeleri araştıran ve tartışan konuşmalar bu bölümde sunuldu. İkinci bölümün en dikkat çeken isimlerinden bazıları arasında ise mimar Tadao Ando, David Chipperfield, Open Architecture ekibi vardı. Bu bölümde yer alan Design Earth kolektifinin “The Planet After Geoengineering” başlıklı sunumu coğrafya ile etkileşime girerek, mimari ve şehircilik adına önemli olan estetik ve politik kaygıları içeriyordu.

Üçüncü ve son bölümün başlığı ise “Ağaçlar, Sözler, Görüntüler ve Diğer Anıtlar / Trees, Words, Images and Other Monuments” idi. Bu oturumun düşünürleri, araştırmacıları, mimar ve tasarımcıları neyin, neden ve kim tarafından korunduğunu tartıştılar. Ortaya; “bir orman mimari bir anıt olabilir mi?”, “dünyanın en eski mülteci kampı bir dünya mirası alanı olmalı mı?”, “yeni teknolojiler daha adil bir tasarım geleceği inşa edebilir mi?” gibi sorular konuldu. Bu bölümün en temel içerikleri ise Tavares’in aynı başlıklı konuşması ve mimar Sandi Hilal and Alessandro Petti tarafından kurulan Decolonizing Architecture Art Research (DAAR) ekibinin mültecilerin mirasına odaklanan konuşması oldu.

Yazar: Bahar Turkay
Fotoğraf: Simon Menge