MUĞLAK STANDARTLAR ENSTİTÜSÜ

Tarihçe

Muğlak Standartlar Enstitüsü, 1965 yılında Türk Standartları Enstitüsü'nden (TSE) tam 5 yıl sonra kurulur. Araştırmalarımız Hikmet, Hayri, Turgut Beyler ve Mefküre Hanım tarafından kurulan ilk MSE'ye dair çeşitli bilgileri ortaya çıkarır. Enstitü, mutlak standartların katı tanımlar çerçevesinde belirlenegeldiği yıllarda, 1961 anayasasının yarattığı görece liberal ve özgürlükçü ortamdan beslenerek, malzeme ve ürünler ile alakadar usul ve hizmet standartlarının kesinliğinden söz edilemeyeceğinden söz eder. Grubun çalışmaları Osmanlı padişahı, II. Bayezid tarafından 1502 yılında çıkarılan "Kanunnâme-i İktisâb-ı Bursa" adlı dünyanın ilk Standartlar Kanunu'ndan esinlenir.

İlk MSE 1965 - 1976 yılları arasında faaliyet gösterir. Araştırmalar sonucunda ortaya çıkan bilgileri, rapor ve bildirilerin yanı sıra radyo ve televizyon kanallarındaki kamu spotları vasıtasıyla, işitsel ve görsel olarak diğer kurum ve kuruluşlarla paylaşır. Enstitü özgün yöntemleri ile sürdüğü çalışmalarında "eski" dünyanın fizikososyal ve fizikomatematik ölçüm ve standartlarını 20. yüzyılın "yeni" öğrenme ve araştırma standartları arasındaki boşluğu doldurmaya çalışır.

2014 yılında ilk MSE ile aynı idealleri benimseyen ikinci nesil enstitüyenler ortaya çıkar. Bu yeni nesil, standart dışı ölçülerin yazınsal ve görsel temsil biçimlerinin hassas bir araştırmasını gerçekleştirerek kayıt altına alır. Araştırmaları sırasında muğlak standartların bazen fizikososyal, bazen fizikomatematik pratiklere referans verdiğini farkederler. MSE'nin sınıflandırıp katalogladığı 250 kadar standart bir kitapta bir araya getirilir. Çeşitli sosyal araştırmaların izinden, muğlak standartların yazılı ve çizili tariflerini oluşturmaya, ortaya bir tür dönüşüm tablosu çıkartmaya çalışılır. Enstitünün amaçlarından bir tanesi arşivlemek, belgelemek ve kayıt altına almak; bir diğeri ise eğitici bir kurum olarak çalışmak, yeni enstitüyenleri bünyesine katmak, azami sayıdaki muğlak standardı kayıt altına almaktır.

Vizyon

Gündelik hayatın tuhaf, akışkan ve parçalı yapısı bazı muğlak tanım, tarif ve standartları gerektirir. İçerikler, mekânsal bilgiler, anatomik referanslar muğlak standartların tanımlarını ve kategorilerini oluşturur. Verilen / var olan standartlar, belirttikleri nosyonların boyutları ile ilgili kesinliği değil yakınlığı ifade eder. Çoğu niceliksel değil niteliksel olduğundan standartları yalnızca fiziko matematiksel yöntemler ve analizlerle araştırmak meşakkatlidir. Muğlak Standartlar Ensititüsü muğlak standartların bağlamları içerisindeki kökeninin izini sürer. Enstitü bilginin birikmesini ve bu bilginin yerel, ulusal, küresel alanlarda yayılmasını amaçlar. Enstitü, çeşitli standart dışı ölçümlerin metinsel ve görsel temsillerinin hassas bir incelemesini yapar ve bunları kayıt altına alır: Bu standartların bir kısmı, fizikososyal bir kısmı ise fizikomatematik uygulamalara referans verir. Bazı standartlar doğası gereği muğlakken bazı standartların mutlaklığı kendinden menkuldür, yani içinde bulunulan sosyal ve kültürel çerçeveye göre belirlenir. Bazıları sıklıkla kullanılır bazıları ise uzun süredir kullanımda değildir. Derlenen bilgiler çeşitli kanallar ve kitle iletişim araçları ile dağıtılır.

Misyon

Muğlaklıkları kayıt altına alma, arşiveleme ve onaylama görevlerini üstlenen Enstitü, bir eğitim platformu olarak çalışarak, azami sayıda yeni enstitüdyeni bünyesine katma ve böylece mümkün olan en geniş alanda standartları irdeleme amacını taşır. Bu çalışmalarda amaç muğlak olanın mutlaklaştırılması değildir. Gündelik hayattan nesnelerin referans verdiği muğlak standartlar üzerinden biriktirilmesi ve arşivlenmesi maddi kültürümüz içinde özgün tartışmaların ortaya çıkmasına, hayatımızı şekillendiren çeşitli muğlaklıkların tesbiti ve belirginleştirilmesine olanak sağlar.

Yöntem

Bu enstitü, günlük yaşamda üstü kapalı muğlak standartların izini, ölçümler, sosyal etütler, veri görselleştirmeleri, statik ve dinamik görüntüleme teknikleri ve tasarım araştırmaları ile sürer. Veri toplar, onu analiz eder, onlardan bilgi, belge ve nesneler üretir. Sonuçları derler ve bunları ulusal veya uluslar üstü kalite ve standart kurumları ile paylaşır. Neyi neden yaptığımızı anlamak her zaman kolay olmayabilir. Yaptıklarımız bazen ikinci ya da üçüncü dereceden akıl yürütme ve gerekçelendirmeler mevcuttur. Bazense değildir. Ancak enstitüdyenler her ne yapıyor olursa olsun bunu en yüksek ciddiyetle yapar. Araştırma ve geliştirmenin izlediği yol ve yordam diğer bilimsel yöntemlerden ayrılır, zira muğlak kavramlar belirsiz ve sofistike uygulamalar gerektirir.

Gelenekten Geleceğe

MSE, Jan Boelen küratörlüğünde gerçekleştirilen 4. İstanbul Tasarım Bienali'nde, Pera Müzesi'ndeki Ölçüler Okulu için besin, iletişim, müzik gibi konulara referans veren eğitici sandıklar tasarladı ve üretti. Sandıkların her biri nesneler, görüntüler ve yazılar aracılığıyla, ele aldığı konu üzerine bir tartışma açmayı amaçlar.

Porsiyonun, gıdanın, aşırı özelleşmenin, havaların, evrensel kodların, anlar ve vakitlerin muğlak standartlarına dair hazırlanmış küratoryel sandıklar, çay bardağı, muhabbet kuşu yumurtası, bamya şeklinde bamya soyucu, ezan saati, çiftetelli, el hareketleri, led ekranlar ile ansızın ve durmaksızın muğlak standartların gündelik yaşam içerisindeki izlerini sürer.

Sergideki tüm materyal bütün ya da parçalı halde taşınabilir, dünya üzerindeki herhangi bir kurum veya kuruluşta tekrar kurulup sergilenebilir. Böylece ülke sınırlarını aşarak küresel ölçekte bir dökümantasyon sağlanabilir. İkinci nesil enstitüyenlerin Berlin'de, Mumbai'de, Hong Kong'da yeni şubeler açarak muğlak standartları başka kültürler içinde de incelemesi ve arşivlemesi beklenmektedir.

Muğlak Standartlar Enstitüsü: Cansu Cürgen (CEO, Yazar, Planlama ve Yerleştirme Uzmanı), Avşar Gürpınar (Genel Sekreter, Yazar, Planlama ve Yerleştirme Uzmanı), Mete Godollar (Modelleme ve Üretim Uzmanı), Hazal Kırıkçı (Menajer, Yazar, Hesap ve Satın Alma Uzmanı), Ali Rıza Atakan Gür (Görsel İletişim Müdürü, Sabit ve Hareketli Görüntüleme Uzmanı), İdil Bayar (Yazar ve 2B Görselleştirme Uzmanı), İlayda Keskinaslan (Editör, Yazar, 2B Görselleştirme Uzmanı), Yağız Yeşilkaya (Halkla İlişkiler ve Dijital İçerik Uzmanı), Serenay Coşar (Ölçme ve Değerlendirme Uzmanı), Gökçe Akçelik (Ses Peyzajı Tasarımı, Havalar Danışma ve Beste Kurulu Üyesi), Selçuk Artut (Etkileşim Tasarımı ve Kompütasyon Uzmanı).