TIME100 2021 LİSTESİNDEKİ MİMAR, SUMAYYA VALLY

Johannesburg merkezli kolektif mimarlık stüdyosu Counterspace’in kurucusu ve direktörü mimar Sumayya Vally TIME derginin geleceği şekillendiren yeni kuşak liderlerden oluşan TIME100 2021 listesinde yer aldı. Vally, Counterspace’in araştırma projesi olan ‘Maddi Tarihler: Kumlar, Topraklar, Yemek Tarifleri ve Diğer Arşivler’ isimli çalışmayla, geçtiğimiz yıl gerçekleşen 5. İstanbul Tasarım Bienali katılımcılarından biri olmuştu. Proje, ‘yemek tariflerini arşivlik ve arkeolojik malzeme olarak ele alıp Sahra bölgesindeki sosyopolitik maddi kültür anlatılarını naklediyordu.’

Vally tarafından 5 yıl önce kurulan Counterspace, ilhamını bulunduğu yerden, yani Johannesburg’dan alıyor ve araştırma, yayıncılık, pedagoji, inşa edilmiş yapılar ve çeşitli mimari biçimler yoluyla Afrika kıtası için çeşitli tasarımsal ifade yolları geliştirmeye odaklanıyor. Dolayısıyla amaç, Afrika kıtasına özgü ve onu kutlayan bir tasarım dili geliştirmek. Vally ve Counterspace ekibinin en büyük dayanağı ise, kentsel tasarımın sosyal etkilerine olan inançları. 

Vally 2019 yılında 2020/20+1 Londra Serpentine Pavilion için seçildi ve bunun için seçilen en genç mimar oldu. Bunu kişisel olarak kendi başarısı olarak değerlendirmenin ötesine geçip, bunun arkasındaki kuşağın sesinin ortaya çıkması adına anlamlı olduğunu vurguladı. Pavyon için tasarlanan proje, toplulukların buluşması için bir alan olarak kurgulanmış. Bu amaçla pavyon, Londra genelinde ‘marjinal’ olarak tarif edilen mahallelere yerleştirilecek ayrılabilir bileşenlerden oluşuyor. Bu bölgelerde gerçekleştirilecek çeşitli etkinliklerden sonra parçalar, yeniden merkezdeki yapıya geri getirilecek. İçinde bulunduğumuz koşullar altında açılışı pavyonun açılışının 2021 yazına ertelenmesi ise, Vally ve ekibi için projeye dahil olan ekiplerle yürütülen araştırma sürecini derinleştirmek için bir fırsat olacak.

Vally’nin Sarah de Villiers ve Haytham Nawar’ın işbirliğinde sunduğu ‘Maddi Tarihler: Kumlar, Topraklar, Yemek Tarifleri ve Diğer Arşivler’ başlıklı projesi,  geçtiğimiz yıl ‘Empatiye dönüş: birden fazlası için tasarım’ teması altında gerçekleşen 5. İstanbul Tasarım Bienali kapsamındaki  Kara ve Deniz Kutüphanesi bölümünde sergilendi. Projede, ‘yemek tarifleri arşivlik ve arkeolojik malzeme olarak ele alınıp, Sahra bölgesindeki sosyopolitik maddi kültür anlatıları naklediliyordu. Bu proje, baharatların ve yemek pişirme yöntemleriyle bu yöntemlerin Kazablanka ve Kahire’deki olaylarla ilişkilerinin haritasını çıkararak, bunları arşivleyerek, melezleşmiş yemek ritüellerini, süreçlerini ve olaylarını ortaya çıkarıyordu. Böylelikle yemek pişirmeyi geri kazandırıcı bir pratik, aynı zamanda da mekânsal ve epistemolojik bir özen faaliyeti olarak açıklıyordu. Periyodik bir kara ve deniz tablosu olan proje, potansiyel geçmişleri ve potansiyel gelecekleri çıkarıyor ve bunların altını çiziyordu.’ (Kaynak: İstanbul Tasarım Bienali)