PARAMETRİK TASARIM

Mimaride dijital teknolojinin, yardımcı tasarımcı rolü üstlenmeye başlaması sonucunda literatürde “kompütasyonel tasarım” üst başlığında tanımlanan; parametrik tasarım, algoritmik tasarım ve benzeri tasarım süreçleriyle dijital teknoloji araçlarının üretime katılması (robot, CNC, vb. gibi), tamamıyla bilgisayara dayalı tasarım ve üretim süreçleri ön plana çıkmaktadır (Bir Manifestonun Sorgusu: Parametrisizm Selin Oktan, Serbülent Vural).

Parametre kelimesi Oxford sözlükte “Bir sistemi tanımlayan veya işletim koşullarını belirleyen ölçülebilir veya sayısal faktörler” şeklinde tanımlanmıştır (Caetano vd., 2019).

Moretti (1971), parametrik tasarım için bir tasarımın “boyutları arasındaki ilişkilerin parametrelere dayalı çalışması“ der. Kalay (1989), Moretti’nin tanımını genişleterek parametrik modellemeyi, “parametre değişikliği üzerine otomatik güncellenen ve ekranda görselleştirilen geometrik ilişkilerin hesaplamalı bir temsili gibi düşünmek” şeklinde açıklamaktadır. Kolarevic (2003) ise parametrik tasarımı, “tasarımın şeklinin değil, belirli parametrelerinin beyan edildiği, genel tutarlılığı koruyan ve örnek bazı çözümlerin somutlaştırılmasına katkı sağlayan bir süreç” şeklinde tanımlamıştır. Özetle parametrik tasarım, parametrelere dayalı tasarım olarak tanımlanabilir.

Bulgaristan’da Sokak Kütüphanesi, Rapana

Bulgaristan  Varna’da hafif ve taşınabilir bir ahşap sokak kütüphanesi oluşturmak için parametrik tasarım kullanıldı. Dalgalı bir formu olan proje, kitapların depolanması ve paylaşılması için rafların bulunduğu bir kamusal alan sağlayan ahşap modüllerden oluşuyor. Farklı bilgisayar yazılımları kullanan ekip, ahşap parçaların sayısını, genişlik ve yüksekliklerini değiştirerek 20'den fazla varyasyonu test etti. Bütçeye ve açık kütüphane konseptine uygun, okuyucuların kolay erişişebileceği, oturma alanları olan, ayrıca sokak sanatçıları için küçük bir sahne sağlayan nihai tasarımı seçtiler.

Pekin Daxing Uluslararası Havalimanı

Zaha Hadid Architects ve ADP Ingeniérie tarafından tasarlanan Pekin’in yeni uluslararası havalimanı Daxing, kentin 46 kilometre güneyindeki Daxing ilçesinde inşa edildi. Terminalin kubbeli çatısı altında konumlanan altı akışkan strüktür, bir yandan çatıyı taşıyor diğer yandan ise tüm yolcuları merkez avluya, açıklıklardan süzülen doğal ışık ile yönlendiriyor.

Metropol Parasol

Dünyanın en büyük ahşap yapısı özelliğine de sahip olan Metropol Parasol, ahşap elemanların örülerek birbirine geçmesi ile oluşturulmuş bir kanopi. Şehir şemsiyesi anlamına gelen Metropol Parasol meydanın üzerine yerleştirilmiş bir örtü görevi görüyor. Betonarme temeller üzerinde yükselen sistem bazı bölgelerde yükselirken, bazı bölgelerde kanopinin altına giren yürüme yolları bulunuyor.

Kaan Çorbacı