KENT-DENİZ İLİŞKİSİ

Geçtiğimiz yıl pandemi nedeniyle okullar açılamadı. Belli sınıflar dışında eğitim tamamen ‘çevrimiçi’ olarak devam etti. Hala da bu şekilde devam ediyor. Üniversitelerde de dersler bu şekilde yürütülmek durumunda olduğu için, çoğu öğrenci kampüse 1 yıl boyunca hiç uğramadı. Eğitim, oku ve kampüs hayatının yanı sıra, gençler ‘sosyal’ hayatlarını evlerde ve kısıtlamalarla birlikte geçirmek zorunda kaldılar. Sinemaya, tiyatroya, konsere, eğlence mekânlarına gidemediler. 

Aradan geçen 1 yılın ardından, önlemler ışığında yeniden sokağa çıkmaya başladık. Dolayısıyla özellikle genç nüfus yavaş yavaş sosyal hayatlarına yeniden yakınlaşmanın imkanını arıyor. Elbette 1 yıl öncesine göre bir sürü önlem ve kısıtlamayla birlikte…Açık hava, parklar, trafiğin olmadığı geniş alanlar, meydanlar ve kamusal mekânlar bu bağlamda yeni deneyimlenecek ve belki de geçmişe göre daha fazla anlam kazanan yerler. Hele denizle ve yeşille doğal bir ilişki kuran kentlerde bu bağ bir tür ‘nefes’ aralığı yaratacak. Bu da akla kentin içinde farklı şekillerde geniş kullanım imkanı sunan ve doğa ile ilişki kuran çeşitli fiziksel yapıları ve oluşumları getiriyor. 

İzmir/Deniz projesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2009 yılında düzenlediği İzmir Kültür Çalıştayı ile başlayan ve ardından İzmir Akdeniz Akademisi’nin kurulmasına yol açan sürecin sonucu olarak ortaya çıkmıştı. Ve İzmirlilerin deniz olan bağını güçlendirmeyi hedefleyen bir proje olarak dikkat çekmişti. Proje, İzmir Körfezi’ni çevreleyen, 40 km uzunluğundaki sahil şeridinin kimliğini koruyarak, daha geniş kullanıma açık bir kamusal alan olarak yeniden değerlendirilmesini kapsıyordu. Ayrıca birçok tasarımcı, mimar, stüdyo, akademisyen ve uzmanın bir araya gelerek gruplar halinde çalıştığı ve İlhan Tekeli’nin yürüttüğü çeşitli forumların düzenlendiği süreciyle de ilgi görmüştü. 

İzmir/Deniz projesi bünyesinde sahil şeridi 4 alt bölgeye ayrılarak, farklı grupların yürüttüğü projeler gerçekleştirildi. Her bölge için denizle kurulan ilişkinin mekânsal kurgusuna ve kullanım boyutlarına odaklanan, kıyı düzenlemelerinden, yeşil alan uygulamalarından, kent teraslarının yaratılmasından oluşan tasarımlar geliştirildi. Projelerden biri şehrin Pasaport olarak bilinen eski liman bölgesinde yer alan kıyı kesimi için özel bir düzenleme yapıldı. 1 kilometreye yakın bir uzunluktaki kıyı kesiminde kesintisiz yaya ve bisiklet yolları, meydan, özel aydınlatma düzenlemesi ve kentsel mobilyalar tasarlandı. Konak-Karataş ve Güzelyalı-Göztepe bölgelerinde ise, ihtiyaca ve bu bölgelerin kimliğine, dokusuna uygun projeler hayata geçirildi. 

İzmir/Deniz kapsamındaki diğer bir iş ise, KarşıKıyı proje ekibinden Stüdyo Evren Başbuğ Mimarlık tarafından tasarlanan, belediyenin Kentsel Tasarım ve Kent Estetiği Şube Müdürlüğü tarafından uygulanan ve Temmuz 2016’da kullanıma sunulan Bostanlı Yaya Köprüsü ve Gün Batımı Terası idi. Bu proje kapsamındaki kamusal alan düzenlemesinde ise yine yürüme, koşu ve bisiklet yolları, bisiklet parkları, çocuk oyun ve oturma alanlarının yanı sıra tasarımıyla dikkat çeken bir yaya köprüsü ve teras da yer alıyordu.