BİZ İNSAN MIYIZ?

3. İstanbul Tasarım Bienali, 22 Ekim günü "Biz İnsan Mıyız?" teması altında kapılarını ziyaretçilerine açtığında, aslında "insan" olarak bizlerin zihninde de yeni bir pencere açmış oldu, ki bu durumu sergiyi gezdiğiniz zaman daha iyi anlayacaksınız.

Bedeni Tasarlamak, Gezegeni Tasarlamak, Yaşamı Tasarlamak, Zamanı Tasarlamak adlı 4 farklı proje kümesi şeklinde farklı mekanlara dağılan ve Özel Galata Rum İlköğretim Okulu'nda ağırlıklı olarak ilk iki kümeye dair işleri görebileceğiniz bienale dair, bu mekanda mutlaka görmeniz gereken 5 çalışmayı mercek altına aldık!

Homo Cellular

Galata Özel Rum İlköğretim Okulu'nun çatı katında yer alan sergi, 1983 yılında icat edilen cep telefonunun zaman içinde insan zihniyeti ve biyolojisinde yarattığı kökten değişime odaklanıyor. İnsan sadece cep telefonunu taşımak, ona bakmak ve dokunmakla kalmayıp bu cihaz olmadan düşünemez hale geldi. Bu, "Homo Cellular" adlı yeni bir tür… Serginin, gezerken tıpkı bir ayna gibi bizi kendimizle yüzleştirdiğini söylemek mümkün. Üstelik birtakım gerçekler eşliğinde!

“İngiltere’de 2010 yılında yapılan bir araştırma, kişinin cep telefonu olmamasının yarattığı sıkıntı ve insanlarının çoğunun telefonlarını unuttuğunda, telefonları çekmediğinde ya da ya da pili bittiğinde yaşadıkları kaygıyı tanımlamak için nomofobi (no-mobile-phone) terimini buldu.”

“Selfie, Oxford Sözlüğü tarafından 2013 yılının kelimesi seçildi.”

“Otoportre, fotoğraf kadar eskidir. Homo Cellular bunu selfie’ye dönüştürüp viral haline getirdi.”

Ziyaret

“Ormanda iki metre boyunda ve bir metre genişliğinde, kürekle şekillendirilmiş, piramit biçiminde bir tümsekle karşılaştığımızda ciddileşiriz ve içimizden bir ses ‘buraya biri gömülmüş’ der. Bu mimarlıktır.” - Adolf Loos.

Mezar taşı, ölüler ile yaşayanları birbirine bağlayan bir ekran. Tıpkı saat, ayakkabı ya da mobilya gibi tasarımın konularından biri ama onlar kadar göz önünde değil. Aslında basit bir taş. Peki insanı ve gezegeni değiştiren tasarım mezar taşlarını nasıl etkiledi?

Tasarlanmamış olanlar, toplumsal ve dinsel kalıpları içeren imgeler ya da semboller… Tüm bunlar bir yana, SO? ekibi imzalı "Ziyaret" adlı çalışmada "iyi bir tasarım" ya da başlı başına bir “sanat yapıtı” olan mezar taşlarını göreceksiniz.

Akıcılaşmak: Gangnam'ın Kozmetik Protokolleri

Dünya üzerinde plastik cerrahi kliniklerinin en yoğun olarak bulunduğu yerin, Seul'un Gangnam Bölgesi olduğunu söyleyebiliriz. Gangnam Tıp Turizmi devlet ajansı ve Güney Kore Ulusal Vergi Dairesi'nin verilerine göre Kore’de bulunan 671 kliniğin 356'sı 2014 yılı itibariyle burada bulunuyor. Bunun yanı sıra kendini baştan yaratma arzusu Seul'de artık mahrem sayılan bir şey değil; bandajlı hastaları her yerde görmek mümkün.

Hastaların iyileşme süreci ise bu endüstrinin giderek gelişmesiyle oldukça kısaldı.  Üstelik bu durumda, iyileşmek için ihtiyaç duyulan süre kısaldıkça ve süreçte yaşananların şiddeti azaldıkça, plastik cerrahi işlemler sıradan kozmetik bakım uygulamalarına benzemeye başladı. Bütün bu yaşananlar bir yana, ameliyat sonrası dönemde hastalara sunulan hizmetler, Gangnam’ın inşası üzerinde ne kadar etkili oldu?

Billboardlar, ekranlar ya da bina cephelerinde serbeste dolaşan imgelerin mecralar arası değişimi… Bu bağlamda, sergilenen Akıcılaşmak: Gangnam'ın Kozmetik Protokolleri, bölgenin plastik şehircilik kimliğini gözler önüne seriyor.

Anatomi

Ali Kazma imzalı video "Anatomi", Özel Galata Rum İlköğretim Okulu'nun merdivenlerini tırmanıp 1. katta yer alan salonda sizi karşılayan ilk çalışma olacak. İstanbul'daki bir tıp fakültesinde, hocalarıyla birlikte bir kadavrayı inceleyen bir grup öğrenci… Giysi ve ten katmanlarından ayrılan beden, kendisini profesyonel bir bakışa bırakıyor. Bir nevi "ölüden ders almak"…

Texas City Toprak Taraması

1994 yılında kurulan ve o yıldan itibaren ülke topraklarının nasıl değiştirildiğini, kullanıldığını ve algılandığına kendini adayan Amerikalı araştırma ve eğitim örgütü Center for Land Use Interpretation tarafından üretilen, Texas City Rafinerisi’nin kuşbakışı bir videosu.

Houston'ın güneydoğusunda yer alan 4 mil genişliğindeki petrol rafinerisi, bu yönüyle dünyadaki en sanayi bölgelerinden biri. İzlerken, filmin alan boyunca ağır ve hiptonik ilerleyişi ise rafineri adeta sonsuza dek uzanıyor hissi yaratacak!