FARKLI GELECEKLER İÇİN TASARIM ÖNERİLERİ

Gelecek üzerine düşünmek her zaman heyecan verici idi. Hele tasarım ve mimarlık alanları için öngörüleri sorgulama veya geleceğin yaşam tarzını şekillendirme ihtimali hep çok cazip olmuştu. Bu çabaların sonucu ortaya çıkan araştırma ve projeler kimi zaman somut ürünler olarak hayatımıza yansırken, kimi zaman spekülatif tartışmaların konusu haline geldi. Pandemi koşulları ise, gelecek üzerine yaptığımız sorgulama ve öngörülerin seyrini biraz daha değiştirdi ve aciliyet dürtüsünü hızlandırdı gibi görünüyor. Bu koşullar altında farklı gelecek senaryoları üzerine geliştirilen çeşitli öneriler ön plana çıktı.

Walker Art Center, Philadelphia Museum of Art ve the Art Institute of Chicago tarafından gerçekleştirilen Designs for Different Futures sergisinin de odağında gelecek tahayyülleri yer alıyor. 21 Eylül tarihinde açılan sergi, pandemi nedeniyle mekânların kapanması nedeniyle sekteye uğramış gibi görünse de, Walker Art Center 4 Şubat tarihinde yeniden açılacağını duyurdu. Sergi ayrıca 11 Nisan tarihine kadar belli bir program dahilinde sanal turla da görülebilecek.

‘Designs for Different Futures’ sergisinin konusu, tasarımcıların olası gelecek senaryoları üzerine düşüncelerimizi şekillendirmedeki rolü. Bu kapsamda sergi, önümüzdeki on yıllarda ve yüzyıllarda karşılaşabileceğimiz zorlukları ve fırsatları ele alan 80 çalışmayı bir arada sunuyor. Gelecek temasını daimi bir çalışma ve üretim alanı olarak odaklarında tutan tasarımcıların cevap aradığı meseleler arasında; ‘Teknoloji, çeşitli insan faaliyetlerini artırmada veya değiştirmede nasıl bir rol oynayabilir?’ / ‘Kişisel bilgilerin paylaşımının ve kullanımının geleneksel sınırları bulanıklaştırdığı bir dünyada mahremiyet konusunda nasıl pazarlık yapabiliriz?’ / ‘Bedensel ve psikolojik olarak kendimizi iyileştirmeye veya dönüştürmeye yardımcı olmak için tasarımı nasıl kullanabiliriz?’ gibi sorular yer alıyor. Ayrıca, sürekli artan nüfusun nasıl besleneceği ve kaynakların nasıl kullanılacağı  gibi aciliyet içeren konular da açılmaya çalışılan tartışmanın önemli bir parçasını oluşturuyor.

Gelecek üzerine kesin tahminler yapmak mümkün olmasa da, sergide yer alan işler kimi spekülatif senaryolar için de tasarım çözümleri önerme çabasına giriyor. Ele alınan meselenin bağlamına göre önerilerin bir kısmında başlangıç noktasını geleceğe dair bir tür kaygı oluştururken, bir kısmında da yeni malzemelerin, gelişen teknolojilerin ve yenilikçi fikirlerin heyecanıyla ortaya çıkan çözümler dikkati çekiyor.

Sergi; İşçiler/Labors, Şehirler/Cities, Yakınlıklar/Intimacies, Bedenler/Bodies, Yetkiler/Powers, Topraklar/Earths, Yiyecekler/Foods, Malzemeler/Materials, Nesiller/Generations, Bilgiler/Informations ve Kaynaklar/Resources olmak üzere 11 tematik bölüme ayrılıyor. Sergide, laboratuvarlarda yetiştirilen yiyeceklerden, deniz yosunu kullanılarak üretilmiş tekstil malzemesine, algoritmik gözlemlemeyi engelleyen yazı karakterinden, dışkılarımızdan öğrenen bir sisteme ve genetik düzenleme yapabilen araç setine kadar, çok geniş bir uygulama alanına yayılan işlevsel ve spekülatif proje bulunuyor. Sergi ile birlikte sunulan ve bir kısmı dijital platform üzerinden de takip edilebilecek olan yan etkinlikler ve film programı da bu içeriğe paralel olarak sunuluyor.

Sergiye ayrıca, aynı adı taşıyan, yine Walker Art Center tarafından sunulup, Yale University Press tarafından dağıtımı yapılan bir yayın eşlik ediyor. Yayın, küratöryel ekibin yanı sıra, aralarında Francis Kéré, Bruno Latour, Neri Oxman, Eyal Weizman, Orkan Telhan gibi isimlerin olduğu geniş bir akademisyen ve tasarımcı grubu tarafından kaleme alınan makale ve röportajlardan meydana geliyor. Odağında ise elbette iklim değişikliği, politik ve sosyal eşitsizlik, kaynak kıtlığı, ulaşım, altyapı gibi bugünün ve geleceğin yaşamsal konular var.