NOMAD: BİR KÜLTÜR ELÇİSİNE DÖNÜŞEN SANAT VE TASARIM FUARI

Sanatı ve tasarımı tüketme biçimlerimizi pandemiden sonra yeniden düşünmeye başladık. Beyaz küpler ve büyük expo alanlarında gerçekleşen kitlesel fuar turizmi yerine, kültürel açıdan yeni ufuklar açan deneyimleri tercih ediyoruz. Dünyanın ilk mobil sanat ve tasarım fuarı olan NOMAD; sanat, mimari, tasarım ve tarih arasında güçlü bir diyalog oluşturarak bir seyahat destinasyonuna dönüştü.

Her sene iki farklı şehirde düzenlenen NOMAD’ın mimari mirasa katkısı da önemli. Sergilerin yer aldığı tarihi yapıları dönüştürerek yeniden şehir hayatına kazandıran fuar, böylece yerel ekonomiye de katkıda bulunuyor. 2017’de Monaco’da konumlanan ve 1980’lerde Karl Lagerfeld’in de evi olan Villa La Vigie ile başlayan fuar, daha sonraki senelerde; St. Moritz’de Barok stilde inşa edilen Chesa Planta, Venedik’te 15. yüzyılda gotik stilde inşa edilen Palazzo Soranzo Van Axel, Fransa’da mimari bir başyapıt olan Palais de Bulles ve geçtiğimiz Temmuz ayında da Capri Adası’nda 14. yüzyılda inşa edilen bir manastır olan Certosa di San Giacomo’da gerçekleşti.

Bu sene 10. edisyonunu kutlayan NOMAD Capri’de farklı stillerdeki çağdaş sanat ve tasarım eserlerini bir arada gördük.

Carwan Galeri’nin “Neoneoneo- Classic” seçkisi; klasik dönem mimarisinin çağdaş tasarımda yorumlanması üzerine, India Mahdavi, Anton Alvarez, Roberto Sironi, Sigve Knutson ve Tino Seubert gibi tasarımcıları, malzeme denemeleri üzerinden geliştirdikleri mobilyalar ile bir araya getirdi.  Brezilyalı galeri Mercado Moderno ise modern Brezilya mobilya tasarımını; yerel zanaatler ile birleştirerek sundu. Objective Gallery; tasarımı işlevsel sanat olarak sunan bir eksende altı genç tasarımcıyı bir araya getirdi. Meksikalı UNNO Galeri, Latin Amerika kültürününün yüzyıllık bilgeliğini, yerel malzemelerle ve artizanlarla ürettikleri mobilya serisine yansıttı. ISTANBUL’74 tarihi manastırın avlusunda sanatçı Rachel Heyes ile gerçekleştirdikleri tekstil enstalasyonu ile sanatı mimari bir deneyime dönüştürürken, Burçak Bingöl’ün seramik heykelleri, José Parlá’nn tabloları ve Belkıs Balpınar’ın kilimleri ile de farklı kültürleri ve sanat pratiklerini bir arada sundu. Moda tasarımcısı Christian Pellizzari, Bulgari’nin desteği ile manastırın bahçesinde camdan bir palmiye şeklinde yerleştirdiği, Murano el işçiliği ile üretilen Genetic Variations isimli aydınlatma enstalasyonunu sergiledi.

NOMAD kurucuları Nicolas Bellavance-Lecompte ve Giorgio Pace ile gerçekleştirdiğimiz söyleşiyi sizlerle paylaşıyoruz.

NOMAD ile alışılmış sanat ve tasarım tüketim biçimlerine bir alternatif sunuyorsunuz. Galeri yerine her sene farklı bir şehrin özgün karakterini yansıtan tarihi bir lokasyonda sergi deneyimi sunarak, bunun etrafında bir komünite oluşturuyorsunuz. NOMAD konseptinin arkasındaki ana motivasyonunuz neydi? Fuar yıllar içinde nasıl gelişti?

Fuarımız çevresiyle güçlü bir ilişki içine girdiği için her NOMAD destinasyonunu kapsamlı bir şekilde araştırıyoruz. Tarihi önemi ve bir tür gizli ayrıcalığı olan mekanlar istediğimiz için kriterlerimize uygun binaları bulmak biraz zaman alıyor. Bu binaların galeriler ve küratörler için de pratik ve erişilebilir olması gerekiyor. Bu da dikkatli bir değerlendirme süreci demek. Benzersiz bir deneyim ve komünite yaratmak kimliğimizin büyük bir parçası haline geldi. Hem galerilerden hem de konuklardan yıllar boyunca gelen geri bildirimler; NOMAD'ın, sanat ve tasarımı kucaklayan benzersiz bir etkileşim ortamı yarattığını doğruladı. Büyük şehir fuarlarının beyaz duvarları yerine çok katmanlı bir kürasyon ile çevrelenmiş olması; NOMAD’ı farklı kılarak derinlik veriyor. Fuar kavramını yeniden düşünmek bizim ana motivasyonumuzdu ve gerçekleşti. Ve  sürekli evriliyor!

NOMAD etrafında kurguladığınız deneyimi ile ‘koleksiyon değeri taşıyan tasarım’ ve ‘çağdaş sanat’ hakkında değişen algı ile ilgili konuşalım. Bu algıyı ziyaretçiler, koleksiyonerler ve alıcılar açısından nasıl değerlendirirsiniz? 

Başlangıçta insanların konseptimize alışması gerekiyordu. Çok yeniydi!  Biz de vizyonumuzda ısrar ettik. Tüm tasarımların, çağdaş sanat eserlerinin ve nesnelerin beraber yerleştirilmesini, tek bir evdeymiş gibi olmasını seviyoruz. Bunun, sergileme ve satın alma sürecine iyi bir şekilde katkıda bulunduğuna, bir tür aşinalık ve bağlam sağladığına inanıyoruz.  Bu, büyük şehir fuarlarının kongre merkezi veya çadırda yapılmasının tam tersi bir durum. Konseptimizi bu şekilde tasarladık. Hem galerilerin hem de koleksiyonerlerin buna çok çabuk alıştığını görüyoruz çünkü düşünürseniz, çoğumuzun sanatı günlük hayatımızda samimi, özel ve kişisel bir şey olarak algılamayı seviyoruz.

Bu öngörülemeyen bir deneyim. Aynı zamanda genç ve gelecek vadeden sanatçıları, tasarımcıları ön plana çıkararak, onları koleksiyonerlerle tanıştırıyorsunuz. Meksika’lı Unno Galeri’yi geçtiğimiz Milano Tasarım Haftası'nda keşfettik ve NOMAD'da sergileyeceklerini söylediklerinde, aradaki bağlantıyı kolaylıkla kurabildik.

Unno Gallery'yi bu yıl NOMAD St Moritz'de ve Capri'de ağırlamaktan çok mutlu olduk. Harika bir seçkiye ve küratörlük bakış açısına sahipler. Bu da haklı olarak büyük satışlar yapmalarına ve daha görünür olmalarına yol açtı. NOMAD, büyük bir fuarda sadece bir galeri olmakla ilgilenmeyen, dünyanın dört bir yanındaki koleksiyoncularla iletişim kurmaya çalışan Unno gibi galerileri güçlendirmeyi hedefliyor. NOMAD kişisel bir dokunuşla küresel erişimle her iki dünyanın da en iyisini sunuyor.

Tasarım ve çağdaş sanat etrafında ekonomi yaratmak özellikle genç yaratıcılar için oldukça önemli.

Genç yaratıcılara fırsatlar verme konusuna önem veriyoruz. NOMAD olarak galerileri, genç tasarımcıları ve sanatçıları seçkilerine dahil etmeye teşvik ediyoruz. Onların çalışmalarını daha köklü parçalarla birlikte koleksiyonerlerin önüne koyarak sanat dünyasına katkıda bulunma konusunda tutkuluyuz.

Bir sonraki adım nedir? Yeni lokasyonlar düşünüyor musunuz?

Her zaman yeni yerler keşfediyoruz!

Capri gibi destinasyonları seviyoruz çünkü bizi sadece oradaki yerel topluluk için değil, aynı zamanda ziyaret eden birçok turist için de görünür kılıyor. Bu bakımdan Capri, çok sayıda İsviçreli, Amerikalı, Alman ve İngiliz koleksiyonerleri ağırladığımız St Moritz'le benzer bir konumda bizim için. NOMAD komünitesinde kışın St Moritz'de tatil yapan, yazın Capri'ye giden birçok koleksiyoner var. Ancak komünitemizle yeni destinasyonlar keşfetmeyi de seviyoruz, bu nedenle biraz daha 'olağandışı' konumlar eklemek ufukta olabilir.

Komünitenizi ayrıcalıklı bir deneyim etrafında genişletiyorsunuz.

Evet, NOMAD yalnızca davetlilere özel ancak konseptimize ilgi duyan yeni insanlara her zaman açığız.  Muhtemelen misafirlerimizin çoğuna kulaktan kulağa ve basın aracılığıyla ulaşıyoruz. Bu da doğal olarak ayrıcalıklı bir komünite yaratıyor.

NOMAD’ın bulunduğu lokasyondaki mimari mirasa katkısı nasıl?

NOMAD’a ev sahipliği yapan binaların nasıl dönüştüğü de oldukça ilginç. Örneğin açılıştan 2 hafta önce Capri’de 14. yüzyılda inşa edilen bir manastır olan Certosa di San Giacomo, terk edilmiş bir yerdi. Kültür Bakanlığı'na aitti, bakımlıydı fakat pek umursanmıyordu. NOMAD’ın yapının görkemini geri getirdiğine ve yapının ne kadar güçlü olduğunu bize gösterdiğine inanıyoruz. NOMAD'ı ağırladığımız binalara katkıda bulunmak ilkelerimizin bir parçası. Bu nedenle Certosa'da bir odayı restore ettik ve birçok açık alanı temizledik.

Sergilediğiniz mekanlara değer katıyorsunuz.

Öyle düşünmeyi seviyoruz, evet. Sadece mekana katkıda bulunarak değil, aynı zamanda insanları tarihi yerleri yeniden keşfetmeye çekerek değer katıyoruz. Belki de hedeflediğimizden farklı bir şekilde de olsa çağdaş kültüre yön verecek bir role sahibiz.

Bu rol de aynı zamanda sanatı ve tasarımı, kültür ve tarihle yeniden birleştirme misyonu. TEFAF gibi önemli alımların yapıldığı büyük ölçekli fuarlarda, mekanlar kısıtlı kalabiliyor. NOMAD ile daha planlı ve kompak bir grubu hedefliyorsunuz.

Evet, geliştikçe fark ettik ki işleri yapma şeklimiz giderek popüler hale geldi. NOMAD'ın bir parçası olmak, Asya ve Amerika'ya açılmak isteyen yatırımcılardan tekliflerimiz var. Ayrıca Orta Doğu'daki bazı hükümetlerden bölgelerini düşünmemiz yönünde talepler alıyoruz.  Bunun nedeni, özellikle yerel kültürüyle bağlantı kurmamız ve bunu yaparken dünya çapındaki değişim öncülerini sahaya getirmemiz.

Sürekli olarak farklı modelleri ve olasılıkları araştırıyoruz!

Bu da aslında sizi bir kültür elçisi yapıyor. Kültür ve sanat üzerinden yerel ekonomiye katkıda bulunuyorsunuz. Aynı zamanda NOMAD ziyaretçilerini de hem zamanlarını hem de maddi kaynaklarını nasıl tüketecekleri hakkında yönlendiriyorsunuz.

Evet, NOMAD'ın yerel ekonomilere gerçekten doğrudan bir etkisi var çünkü komünitemiz meraklı gezginlerden oluşuyor; en iyi otellere gidiyorlar, en ilginç restoranları, yerel galerileri ve aynı zamanda fuarın çevresindeki doğayı keşfetmek istiyorlar.  Ayrıca, yerel topluluk ve sanatçılarla etkileşime girerek, NOMAD etrafında her zaman ekstradan bir fuar  programı oluşturuyoruz.

St. Moritz, bu konseptin çok iyi çalıştığı iyi bir örnek.  Orada Turizm Kurulu ile beraber çalışıyoruz, St Mortiz'in bir sanat ve tasarım destinasyonu olarak küresel olarak konumlandırılmasına büyük katkıda bulunan bir fuar olarak kabul ediliyoruz.

Geçen yıl St Moritz'i ziyaret ettiğimizde, NOMAD'ın web sitesine baktık çünkü NOMAD aynı zamanda gerçekleştiği her şehir için ayrıcalıklı bir mimari, gastronomi ve yaşam tarzı  rotası çiziyor.

Her zaman çok özel ve kişisel olandan daha genel seyahat ipuçlarına kadar 360 derece bir deneyim sunmaya çalışıyoruz.  Örneğin, Capri'ye giderseniz, öğle yemeği için Riccio'ya gitmenizi, Capri Palace'ta kalmanızı, adayı özel bir tekne turuyla keşfetmenizi ve çıkışta Made in Cloisters Sanat Vakfı’nı deneyimlemek için Napoli'yi ziyaret etmenizi öneririz. Komünitemizi ayrıcalıklı bir yolculuğa çıkarmayı seviyoruz.