MALZEME OLARAK BETON

Beton, günümüzde en yaygın olarak kullanılan yapı malzemelerinden biri. Betonun bir yapı malzemesi olarak betonarmede kullanılması 19. Yüzyıl’ın sonlarına doğru başladı. 1812 yılında Fransa’da, Louis Vicat ilk yapay çimentoyu üretti. 1824 yılında, İngiliz Joseph Aspdin “Portland Çimentosu”nu geliştirdi. 1850 yılında Fransız bahçıvan Joseph Monier, daha sağlam saksılar üretmek için betona demir çubuklar ekleyince betonarme ortaya çıktı. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren kullanılan kimyasallar ve mineral katkılar sayesinde yüksek mukavemetli ve giderek yüksek performanslı betonların üretimiyle yapılardaki beton kullanımının başarısı arttı.

Beton, taşıyıcı bir yapı malzemesi olmanın dışında estetik amaçlar için de yapılarda kullanılmakta. Plastik bir malzeme olan beton karmaşık şekillerde dökülebilir, özel yüzey bitişleri ve doku verilebilir. Beton üretiminde beyaz çimento ve pigment kullanılarak renklendirilebilir ve farklı tasarımlar oluşturulabilir. Özel kalıp teknikleri kullanılarak betondan farklı şekiller ortaya çıkartılabilir.

Betonun mimari yapılarda nasıl kullanıldığını birkaç örnek eşliğinde inceleyelim.

Beton Ev

2020 yılında Birleşik Krallık’ta inşa edilen Beton Ev Raw Architecture Workshop firması tarafından tasarlandı. Beton duvarların, çelik endüstriyel armatürlerin, deri antikaların ve kişisel hazinelerin ham yüzeyleri, ışık seviyelerine bağlı olarak renk ve kontrast değiştirerek çevrelerine derinlik ve doku katıyor. Beton Ev, Cemex tarafından geliştirilen, Zürih Üniversitesi tarafından termal ve yapısal özellikleri test edilen, dayanıklı bir çatlama önleyici malzeme olan gelişmiş Fiber Takviyeli Betondan inşa edilen dünyadaki ilk bina.

Fotoğraflar: Tarry + Perry

Leopoldo 1201 Konutu

2021 yılında Brezilya’da inşa edilen Leopoldo 1201 Konutu aflalo/gasperini arquitetos firması tarafından tasarlandı. Teraslardaki farklı yönlere eğimli, farklı kalınlıklarda brüt beton levhalar binanın formuna hareketlilik kazandırıyor. Leopoldo 1201 Konutu’nda, açık-kapalı havuzlar, 269 m²'lik bir sosyal ünite ve 520 m²'lik dubleks bir daire ile birlikte toplam 22 kat var. Binada kullanılan malzemeler arasında brüt beton, ahşap brise-soleils, büyük alüminyum ve cam çerçeveler bulunuyor.

Fotoğraflar: Maira Acayaba

Yağmur Suyu Tesisi

2021 yılında Kanada Toronto’da inşa edilen tesis gh3* firması tarafından tasarlandı. Yapı ve peyzajı; maddi olarak ucuz, zemin ve duvarın soyutlanmasını sağlayan ve tesisin hizmet ömrünü uzatan brüt beton ile inşa edildi. Yapının enerji girdileri düşük,  bunu sebebi yapıdaki yüksek yalıtımlı zarf, kontrollü bir günışığı, pasif soğutma ve havalandırma sistemleri.

Fotoğraflar: Adrian Ozimek

Kaan Çorbacı