CITY AIR

Türkiye'deki 31 ilin temiz hava eylem planlarının yenilenmesi ve bireysel farkındalığın artırılması için geçtiğimiz yıl Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından başlatılan Şehirlerde Hava Kalitesinin İyileştirilmesi ve Kamuoyu Farkındalığının Artırılması 'City Air' projesi, 1 yılını geride bıraktı.

Türkiye Cumhuriyeti ve AB tarafından finanse edilen proje kapsamında 1 yılda Konya, Kahramanmaraş, Sinop ve İzmir'de 31 ilin yerel yönetimiyle 4 büyük çalıştay gerçekleştiren Bakanlık, yeni dönemde şehirler ölçeğinde emisyon azaltma stratejilerinin geliştirilmesi ve toplumdaki farkındalığı artırarak hava kalitesini yükseltmeye yardımcı olacak yol haritalarını oluşturacak.

City Air Projesi uzmanlarından İstanbul Teknik Üniversitesi Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü, İklim ve Deniz Bilimleri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Ünal, Türkiye'de başlıca evsel ısınma, ulaşım ve sanayi kaynaklı kirleticiler tarafından olumsuz olarak etkilenen hava kalitesinin, hem insan sağlığına hem de ekonomilere önemli oranda zarar verdiğini belirtirken, çıkarılacak eylem planlarının uygulamaya konması ve bireysel farkındalığın artmasının sağlayacağı faydaya dikkat çekti. 5 Haziran Dünya Çevre Günü kapsamında projenin 1 yılını değerlendiren Ünal, insanlarda hava kirliliğinin tek sebebinin sanayi tesisleri olduğuna dair yanlış bir algının mevcut olduğunu vurguladı.

"Coronavirus döneminde araçların trafikten çekilmesiyle birlikte hava kalitesinde yaşanan iyileşme, soluduğumuz hava üzerindeki bireysel sorumluluğumuzu da net bir şekilde ortaya koydu. 2 ay gibi kısa bir zaman diliminde bile özellikle taşıtlardan yayılan partikül madde kaynaklı hava kirliliğinin %32 azaldığını gördük. Bu nedenle 31 ilde hava kalitesine esas teşkil eden envanter ve modelleme çalışmalarımızı sürdürürken soluduğumuz hava üzerindeki bireysel sorumluluğa yönelik kamuoyu farkındalığı oluşturuyoruz".

City Air Projesi Hakkında

Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği tarafından finanse edilen City Air Projesi, Türkiye'de 31 ilin hava kalitesinin korunması ve kamuoyu farkındalığı sağlanması amacıyla yürütülüyor. Bu amaçla düzenlenen eğitim ve iş birliği faaliyetleri, hava kalitesi çalıştayları ve saha ziyaretleri yerel personelin eğitiminde de büyük önem taşıyor.  

Proje kapsamında, hava kalitesi yönetimine ilişkin konuların; karar vericiler, belediyeler, çocuklar, kadınlar ve toplumun farklı seviyelerinde anlaşılması ve bu konuda farkındalığın artırılması için çalışmalar yapılıyor.

Projede; Aydın, Denizli, İzmir, Manisa, Muğla, Uşak, Adana, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Mersin, Osmaniye, Amasya, Çorum, Giresun, Ordu, Samsun, Sinop, Sivas, Tokat, Afyon, Aksaray, Antalya, Burdur, Isparta, Karaman, Kayseri, Konya, Nevşehir ve Niğde illeri yer alıyor.

Projeden Beklenenler

• Hava Emisyon Yönetim Sistemi (HEY) içinde envanter sistemi kapasitesinin 'hava kalitesi' modellemeleri, GIS (Coğrafi Bilgi Sistemi) ve diğer tüm 'Bilişim Teknolojileri' araçlarıyla geliştirilmesi.
• Temiz Hava Bölgeleri dağılımına göre Güney İç Anadolu, Ege, Orta Karadeniz ve Akdeniz Bölgesi'nde yer alan 31 ilin Temiz Hava Eylem Planları'nın güncellenmesi.
• Şehir ölçeğinde emisyon azaltma stratejilerinin geliştirilmesi ve toplumdaki farkındalığı artırarak hava kalitesini yükseltmeye yardımcı olacak yol haritasının oluşturulması.

Kamuoyunu Bilinçlendirmek İçin Atılan Adımlar

• Hava kalitesi konusunda kamuoyundaki farkındalık düzeyinin belirlenmesi için anket çalışmaları yapılması.
• Hava kalitesi yönetimi üzerine çalıştaylar düzenlenmesi. Emisyon envanteri eğitimleri gerçekleştirilmesi. Hava kalitesi değerlendirmesi ve modellemesi eğitimlerinin verilmesi.
• Çocuklar ve yaşlılar gibi seçili hedef gruplara ve hamileler, hastalar gibi risk gruplarına yönelik özgün bilgilendirici içerikler geliştirilmesi; bu içeriklere yönelik broşürler basılması ve dağıtılması.
• Genç kuşağa yönelik sosyal medya buluşmalarının gerçekleştirilmesi. TV ve radyo spotları hazırlanarak hava kalitesinin geniş kitleler tarafından anlaşılmasını sağlayacak paylaşımlar yapılması.
• Milli Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı'yla iş birliği içerisinde çalışılması.
• Kamuya açık alanlarda, okullarda, il ve ilçe belediyelerinde hava kalitesinin korunmasına yönelik çalışmaların sürdürülmesi. Özellikle ilköğretim ve ortaöğretim seviyelerine göre eğlenceli ve öğretici aktarımların sağlanmasıyla akılda kalıcı faaliyetlerin planlanması.