GELECEĞE DÖNÜK KENT KÜTÜPHANELERİ

Dijital teknolojiler ve çevrimiçi arşiv ve kaynaklar her geçen gün gelişse de, insanların, özellikle akademisyen, öğrenci ve araştırmacıların ilgileri kitaplardan, ve çeşitli türde basılı yayınlardan uzak kalmıyor. Bu nedenle de kitaplara ev sahipliği yapan kütüphane ve kitabevlerine yenileri ekleniyor. Bu mekanların mimarisinde ise, hem kitaplara ev sahipliği yapması, hem insanlara davetkar bir ortam sunulması, hem de uzun bir geçmişe sahip yapısal özelliklerin ötesinde yenilikçi bir yaklaşıma sahip olması anlamında fark yaratacak detaylar öne çıkıyor.

Kuzey Dakota’daki Medora kentinde yapılacak olan Theodore Roosevelt Başkanlık Kütüphanesi / Presidential Library binası için duyurulan tasarım yarışmasını kazanan Snøhetta mimarlık stüdyosunun sunduğu tasarım tam da bu şekilde detaylar içeriyor.  Engebeli arazinin bu yapısını daha da öne çıkaran projenin özelliklerinden biri, bulunduğu bölgenin uzantısı şeklinde tasarlanmış devasa kavisli çatısı. Yapı bu sayede ziyaretçileri kütüphaneye yöneltecek patikaya bağlanıyor ve peyzaj ile bütünlük sağlıyor. Arazinin engebeli yapısına yapılan vurgu ile ayrıca Roosevelt’in başkanlık döneminde üzerine çalıştığı koruma politikalarına bağlam olarak gönderme yapılmak istenmiş. Tasarım ekibi tarafından, yapının bölgeye ve peyzaja bu şekilde entegre olmasının tasarımda en başından beri amaçlanan temel özelliklerden biri olduğu ifade ediliyor. Ayrıca geniş ahşap ve cam yüzeylerin yer aldığı tasarımın doğal ve yenilenebilir malzemelerle inşa edilerek, sürdürülebilir tasarım için yeni bir standart belirleyecek özel enerji sistemlerinin kullanılması hedefleniyor. Yapı, tamamlandığında, başkanların yaşamlarını ve çalışmalarını gösteren arşiv ve müzeler olarak hizmet veren ABD'deki 13 başkanlık kütüphanesinin arasına katılacak.

Dikkat çekici kütüphane projelerinden biri de yine bir yarışma sonucunda ortaya çıkan, Kanada’nın Quebec bölgesindeki Drummondville’de konumlanacak kent kütüphanesi. Yarışmayı kazanan Chevalier Morales Architectes ve DMA Architects tarafından tasarlanan kütüphanenin öncelikli işlevlerinden biri, bir sanayi şehri olan Drummondville’de yaratılmaya çalışılan dinamik sosyal yaşantıyı hareketlendirmesi. Dolayısıyla bu yeni halk kütüphanesi aynı zamanda, sahne performansları, hokey oyunları ve çocuklar için gündüz kampları gibi etkinliklere de ev sahipliği yapmak üzere tasarlanmış çok işlevli bir mekan olarak kurgulanmış. Bunun için de alandaki diğer unsurlarla ilişki kuran bir tasarım olması öncelik kazanmış. Şeffaf mavi ve beyaz tonlarında camdan oluşan ve paslanmaz çelik basit bir zarfla çerçevelenen kavisli yapının, kent merkezine doğru zarif bir cephe sunması istenmiş. Projenin tasarımında çevresel faktörler konusundaki yaklaşımın hassasiyeti nedeniyle kullanılan seramik cam paneller güneş enerjisi kazanımını kontrol altına alırken, şeffaf panellerin çalışma ve okuma alanları için doğal ışık sağlaması amaçlanmış.  Kütüphanenin bahçesine ve hokey pistine bakacak şekilde yerleştirilmiş ortak alanlar içinse sıcaklık sağlayan ahşap formlar düşünülmüş. Yapının şehirle kurduğu bir diğer organik ilişki de aydınlatma üzerinden gerçekleşmiş. Şehrin tarihinde elektriğin çok önemli bir yeri olması sebebiyle, yapının aynı zamanda bölgeyi aydınlatılması mimarların dikkat gösterdiği konulardan biri olmuş.