JODRELL BANK GÖZLEMEVİ - BİR YER ALTI MİMARİSİ

Ekolojik ve çevresel duyarlılık, modern mimariyi yer altı yapılaşmasına teşvik ediyor. ‘’Yer altı mimarisi’’ kavramı altında pek çok farklı bağlamda projeler geliştiriliyor. Jodrell Bank Gözlemevi’ndeki ‘’First Light Pavilion’’ yer altı mimarisinin güncel örneklerinden biri.

Eski çağlarda, sığınma, ibadethane, depolama alanı gibi işlevler gören yer altı mekanları, günümüz dünyasında yapılaşmanın hızla geliştiği alanlar. Doğal afetlerden ve savaşlardan bir kaçış noktası olarak zorunlu kullanılan yer altı mekanları, bugün, genellikle yer üstündeki yoğunluktan dolayı, alan kazanmak üzere kullanılıyor. Kentin silüetini koruma, doğal ses yalıtımı sağlama, sıcak ve soğuktan daha az etkilenme gibi birçok sürdürülebilir fayda sağlıyor. Bu gibi faydalar, ekoloji ve çevresel duyarlılık konularında katkı sağlayarak modern mimariyi yer altı yapılaşmasına itiyor.

‘’Yer altı mimarisi’’ kavramı altında, konut, müze, ibadethane gibi pek çok farklı bağlamda projeler geliştiriliyor, Manchester Üniversitesi’ne bağlı olan Jodrell Bank Gözlemevi’ndeki ‘’First Light Pavilion’’da bunlardan biri.

1945’ten beri gök bilimi alanlarında araştırmalar yürüten Jodrell Bank Gözlemevi bünyesindeki Granada arboretumunda konumlanan First Light Pavilion, sergi, eğitim alanı, oditoryum, ofis gibi işlevler görüyor. Aynı zamanda ziyaretçilere yer üstünde bir teras alanı sunuyor. HASSELL tarafından tasarlanan yapı, bulunduğu bölgenin oluşturduğu manzaraları geliştiriyor ve ziyaretçilerin özgürce dolaşabildiği arboretumun sürdürülebilirliğini koruyor. Pavyon, beton bir dış yüzeyin içinde tek kat bir iç mekan olarak kurgulanmış. 79 metre genişliğinde ve 8 metre yüksekliğinde olan yer altı yapısında, ziyaretçiler yer üstüne çatıdaki yollardan ulaşabiliyor.

Yapının merkezindeki dairesel sergi alanı ve oditoryum için gökbilimciler ve sergi tasarımı ofisi Casson Mann ile çalışıldı. Casson Mann, pavyonun hikayesi ve ‘radyo dalgaları kullanarak evrenin keşfi’ üzerine bir sergi oluşturdu. Jodrell Bank, yer altı yerleşkesinin, bilim adamlarının hikayelerini, bilim ve mühendislik alanındaki başarılarını ve Jodrell Bank’in tarihini ziyaretçilere sunmayı planlıyor. Jodrell Bank Astrofizik Merkezi’nin Müdür Yardımcısı Profesör Tim O’Brien, First Light Pavyonu’nun dönüşümsel bir gelişme merkezi olduğunu savunuyor. Bunun yanında insanlardaki evren algısını geliştirdiğini ve pulsarlar, kuasarlar ve hatta Big Bang’in sönen ışığı gibi daha önce hayal edilemeyen kavramları keşfetmemize imkan sağladığını vurguluyor. Dünya’nın en eski astronomi gözlemevi olan Jodrell Bank, bu durumu ziyaretçiler için sosyal bir alan yaratan First Light Pavyonu’nun bağlamsal doğasıyla kutluyor.