RIBA 2022 Stirling Ödülü finalistleri, çevresel ve toplumsal sürdürülebilirlik etrafında ‘cömert mimarlık’ kavramını mimarlık gündemine getiriyor.

Modern mimariyle hayatımıza giren geleneksel ve yerel olanın korunması fikri, yeniden işlevlendirme yaklaşımıyla günümüze kadar gelişerek ulaştı. Bu bağlamda Medium Plenty, çağdaş yorumuyla Güney Pasadena Evi’ni yeniden işlevlendirdi.

Yerelleştirilmiş bir modernizm olan tropikal mimari pratiğinde mevcut malzeme ve iklime yönelik yerel koşullar değerlendiriliyor. Alexis Dornier tarafından tasarlanan Alpha House, geleneksel ve modern mimariyi harmanlayarak tropikal bir mimari yaklaşımı sergiliyor.

Gelişen teknoloji ile birlikte su üstü mimari projeleri farklı bağlamlarda ve işlevlerde karşımıza çıkıyor. Art pavilion M, tasarımıyla bulunduğu bölgenin sembolü haline gelen mimari yapılarını ve doğasını referans alarak, karanın ve suyun tarihine atıfta bulunuyor.

Ekolojik ve çevresel duyarlılık, modern mimariyi yer altı yapılaşmasına teşvik ediyor. ‘’Yer altı mimarisi’’ kavramı altında pek çok farklı bağlamda projeler geliştiriliyor. Jodrell Bank Gözlemevi’ndeki ‘’First Light Pavilion’’ yer altı mimarisinin güncel örneklerinden biri.

‘’Müze’’ tanımının giderek evrildiği 21. Yüzyılda, James-Simon-Galerie, neoklasik ve modern tasarımı harmanlayarak, Müzeler Adası’nda bir dinamizm yaratıyor.

Dijitalleşme tehdidi altında kaybolmaya yakın kamusal alanlar olarak düşünülen kütüphaneler, günümüzde geleneksel rollerinin yanı sıra uyum sağlama yetenekleri sayesinde sosyal alanlar olarak ortaya çıkıyor.

Bir mimari yapının, çevresi ile ilk iletişim kurduğu yer cephesi. J. Mayer H. And Partners imzalı RKM 740, büyük oluklu alüminyum tasarım elemanlarıyla Düsseldorf’ta konumlanarak, girintileri sayesinde oluşturduğu hafif görüntüsüyle dikkat çekiyor.

Black Chapel, kutsal müzik ve sanatların ortaya çıkardığı duygusal ve ruhsal deneyimler için bir alan yaratarak mimarinin ötesine geçmeyi hedefliyor.

Doluluk ve boşluk birbirinin her ne kadar zıttı olsalar da birbirlerini var ediyor, tanımlıyorlar. Mekan, içinde bulunduğu çevre ile kurduğu ilişkilerle anlam kazanıyor. Rob Kennon Architects tarafından tasarlanan Elwood Bungalow, iç ve dış mekan arasında güçlü bir bağ kurmayı amaçlıyor.

Bugün, müzelere yüklenen anlam, ulusal kimliğin inşası ile sınırlı kalmayıp, bulundukları bölgenin prestij unsuru oluyor, tekil bir yapı olarak değil çevresiyle birlikte çözümlenen, dikkat çekici çoğu zaman da ikonlaşmış bir mekâna evriliyor.

Giderek daha fazla tasarımcı ve kullanıcının katıldığı metaverse dünyası, fiziksel dünyanın sınırlarının yetmediği yerlere gitmeyi, tasarımda özgürleşmeyi sağlarken aynı zamanda dünyanın her yerinden insanlara erişime açık olarak evrensel bir platform yaratmaya devam ediyor.

İçinde yaşadığımız domestik alanlara olan bakış açımız değişmesiyle birlikte ‘ev’ kavramı sadece ikamet ettiğimiz bir mekan olmaktan çıkarak, yapmaktan zevk aldığımız farklı fonksiyonları bir araya getiren bir alan olmaya başladı. Bu bağlamda, SPOL Architects, tasarladığı Villa Kirk projesi ile sürreal ve fütüristik bir atmosfer yaratıyor.

Mimaride sürdürülebilirlik tartışması yeni yapı inşa etmekten, var olan yapıyı o günün ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde yeniden yorumlama üzerine gelişiyor. Günümüz teknolojilerini kullanarak yapıları geleceğe adapte eden bu yaklaşım, özellikle konutlar alanlarında ön plana çıkıyor.

Günümüzde ofis yapıları; çalışma alanı sunan strüktürler olmanın ötesinde kurum kültürü yaratan enstitülere dönüşüyor. Buna en güncel örneklerden biri de içinde Formafantasma’nın da çalışmalarının yer aldığı, yaratıcı endüstrileri sahiplenen Technique ofis binası.

Mimari proje müelliflerinden Deniz Aslan ile Müze Gazhane üzerine konuştuk...

2022 Aga Khan Mimarlık Ödülleri'ne aday olarak gösterilen, PIN Architects tasarımı Ataköy Evi, yalın ve sürdürülebilir mimari yaklaşımına en güncel örneklerden biri. Plastik bir malzeme olan betonu ve bulunduğu topografyanın özelliklerini mimari çözümlerinde kullanan yapı, yalın tasarımıyla ekolojik ve ekonomik fayda sağlıyor.

Neri & Hu, geleneksel Çin evi tipolojisi Siheyuan'ı Singapur'da birlikte yaşayan üç kardeş için çağdaş bir yaklaşımla yeniden yorumladı. Bu geleneksel yaklaşım, günümüzde; ‘toplumsal yaşam ve kolektif hafıza mekansal olarak nasıl ifade edilebilir?’ sorusunu sorduruyor.